بهترین روش نگهداری خرما در طولانی مدت
خرما یک خوراکی خوشمزه برای هر مناسبتی است که در شادی و عزا همیشه در کنار ماست. جای تعجب نیست که خرما یکی از محبوب‌ترین میوه‌ها است. این میوه گرمسیری با آن طعم شیرین و مقاومت ناپذیرش نسل‌هاست که بشریت را مجذوب خودش کرده. خرما، این میوه آسمانی هزاران سال است که با فرهنگ و حتی ادیان ما گره خورده است.
امروزه صدها گونه خرما در سرتاسر جهان رشد می‌کنند که هر کدام شکل و طعم متمایز خود را دارند. شیرینی خرما گرچه تنه به تنه عسل می‌زند اما مثل عسل فساد ناپذیر نیست. خیلی از مردم فکر می‌کنند که اگر خرما را گوشه خانه رها کنند هیچ اتفاقی برای آن نمی‌افتد و خراب نمی‌شود، به همین خاطر به درستی از آن نگهداری نمی‌کنند.
این در حالی است که اگر به درستی از خرما نگهداری نکنید تمام ارزش غذایی آن از بین خواهد رفت؛ جدای از اینکه هر نوع خرما روش نگهداری مخصوص خودش را دارد به همین سبب باید در خرید خرما و نگهداری آن به خوبی دقت کنید.
در این مقاله قصد داریم بیشتر درباره بهترین روش نگهداری خرما در طولانی مدت با شما صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
ارزش غذایی خرما
قبل از پرداختن به بهترین روش‌های نگهداری خرما بگذارید ابتدا ببینیم با چه میوه‌ای طرف هستیم. خرما یکی از مواد غذایی پر کالری است که مصرف آن مزیت ها و خواص زیادی برای مردان و زنان دارد. هر دانه خرما بیش از 23 کالری دارد و یک خوراکی مغذی محسوب می‌شود که هرگز نمی توان از خواص خرما برای زنان مخصوصا در دوران بارداری چشم پوشی کرد. خرما به سرعت گرسنگی را از بین می‌برد و گرچه بسیار شیرین است اما قند آن طبیعی بوده و موجب افزایش وزن نمی‌شود.
این میوه جادویی ارزش غذایی بالایی دارد و مملو از ویتامین ب 6، کلسیم، سدیم، آهن، پتاسیم و البته پروتئین است. بیشتر انواع خرما نیز عاری از سدیم و کلسترول هستند و چربی‌های مضری ندارند.
این است آن میوه جادویی که درباره‌اش صحبت می‌کنیم آنقدر فوق العاده که حتی از خواص هسته خرما هم نمی شود غافل شد اما اگر نتوانید به درستی از خرما نگهداری کنید نیم بیشتر این خاصیت‌ها را از دست می‌دهد و حتی ممکن است طعم لذیذ آن هم تغییر کند! پس بهتر است همین حالا بهترین روش نگهداری خرما را یاد بگیرید.
نحوه نگهداری از انواع خرما
روش‌های نگهداری خرما به اندازه تنوع گونه‌های مختلف این میوه است. بیشتر خرماهای ایران در استان‌های خوزستان، هرمزگان و کرمان تولید شده که حتی به کشورهای خارجی ارسال می‌شوند. به صورت کلی خرماها را به دو نوع خشک و تر تقسیم‌بندی می‌کنند اما علاوه بر این دسته‌بندی کلی، می‌توان گونه‌های مختلف خرما را نیز از یکدیگر تفکیک کرد.
رایج‌ترین انواع خرما در ایران عبارتند از رطب، خارَک، کروت، مضافتی، کبکاب و البته خرمای خاصویی. در ادامه به شیوه‌های مناسب نگهداری هرکدام از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
شیوه نگهداری خرمای رطب
پس از اینکه خرما روی درخت نخل از حالت کالی درآمد و رسیده شد به رطب تبدیل می‌شود. رطب همان خرمای رسیده و آبدار است. رطب که در استان‌های شمالی به نام خرمای تازه هم شناخته می‌شود دارای رنگ کمی تیره‌تر از خارَک بوده و بافت آن نیز نرم‌تر است.
برای اینکه بتوانید برای طولانی مدت از رطب استفاده کنید باید آن را داخل یخچال نگه دارید. البته اگر مایلید این خرما زودتر نرم شود و شیره بیشتری بگیرد می‌توانید آن را در محیط‌های باز و البته گرم هم قرار دهید. هرچند در این صورت دیگر عمر طولانی نخواهد داشت.
بهترین شیوه نگهداری از خرمای رطب این است که آن را داخل یک قابلمه یا ظرف در بسته قرار دهید و بدون اینکه هوا مستقیماً به آن برسد، داخل یخچال یا فریزر بگذارید. با این روش به راحتی می‌توانید 8 تا 12 ماه بدون افت کیفیت از رطب استفاده کنید.
خیلی از افراد هستند که رطب را به جای ظرف در‌بسته در کیسه‌های زیپ‌دار قرار می‌دهند و بعد در یخچال می‌گذارند. اگر شما هم مایلید از این کیسه‌ها استفاده کنید، توجه داشته باشید که زیپ کیسه‌ها به خوبی بسته شود و هوا به خرماها نرسد. در غیر اینصورت رطب یخ می‌زند و خراب می‌شود.
توجه داشته باشید که رطب‌ها در هنگام چیدن کنار هم به یکدیگر نچسبند و پرس نشوند. سعی کنید آن‌ها را دانه به دانه داخل ظرف یا کیسه قرار دهید و به هم فشارشان ندهید.
شیوه نگهداری خرمای خارَک
زمانی که خرما هنوز نارس است به آن خرمای خارَک گفته می‌شود. خرمای خارَک بافتی زرد رنگ دارد و داخل آن سفید است. خرمای خارَک به داشتن طعمی گس و شیرین معروف است. اکثر ساکنان مناطق جنوبی ایران به ویژه خوزستانی‌ها عاشق این نوع خرما هستند.
برای نگهداری خرما خارَک در مدت طولانی دو راه وجود دارد. اولین روش این است که خرما را بپزید و روش دوم اینکه آن را در یک جای خشک و سرد نگهداری کنید. به عنوان مثال قرار دادن خرما داخل کیسه‌های پلاستیکی و گذاشتن آن داخل یخچال به نگهداری از آن برای مدت طولانی کمک زیادی می‌کند. همچنین می‌توانید خرمای خارَک را در فریزر هم قرار دهید.
البته جنوبی‌ها ترجیح می‌دهند که شاخه‌های چیده شده خارَک را در هوای آزاد آویزان کنند و هر وقت که خواستند چند دانه بچینند و نوش جان کنند. این روش گرچه به شیره انداختن و شیرین‌تر شدن خارَک کمک می‌کند اما مناسب نگهداری طولانی مدت آن نیست.
شیوه نگهداری خرمای خاصویی
خرمای خاصویی رایج‌ترین شکل خرما است که به آن خرمای مجلسی هم گفته می‌شود. این نوع خرما که بیشتر محصول کرمان است نرمی و شیرینی بی‌نظیی دارد. محبوبیت زیاد آن نیز به خاطر خوش خوراک بودن، گوشتی بودن و شیرینی وصف ناپذیر آن است. اگر می‌خواهید این نوع خرما را برای مدت طولانی نگهداری کنید، باید پس از بسته بندی، آن را در فریزر قرار دهید. در غیر اینصورت برای استفاده‌های کوتاه مدت قرار دادن آن در یخچال کافیست.
هرچند اگر از خرمای خاصویی استفاده روزانه دارید بهتر است آن را داخل یک ظرف در بسته در جای خنک و خشکی مانند کابینت قرار دهید.
شیوه نگهداری خرمای کبکاب
خیلی از افراد اعتقاد دارند که بهترین نوع خرما در بازار، خرمای کبکاب است. اساساً بیشتر مردم کبکاب را به عنوان خرمای اصل می‌شناسند. این نوع خرما به نسبت سایر انواع خرماها نرم‌تر بوده و دانه‌های آن درشت‌تر است اما آنچه واقعاً کبکاب را مشهور کرده پر شیره بودن این خرماست. به طوری که وقتی دانه خرما را بلند می‌کنید همیشه احتمال دارد شیره آن بچکد.
برای نگهداری طولانی مدت این خرما که از نظر شیرینی بر قند هم پیشی می‌گیرد، باید آن را داخل یخچال یا فریزر نگه دارید. خاصیت خرمای کبکاب این است که در دمای محیط خیلی زود واکنش نشان داده و شیرینی آن رو به ترشی می‌رود.
چنانچه مایلید شیره خرما نرم باقی بماند و از ترکیب خرما و ارده استفاده کنید یا اینکه قصد دارید برای مدت چندین ماه از آن نگهداری کنید، توصیه می‌کنیم آن را در جای گرم و خشک نگه دارید. توجه داشته باشید که بهتر است درب ظرف خرما در مدتی که از آن استفاده نمی‌کنید بسته باشد.
بهترین روش نگهداری خرما تر
خرمای تر در واقع خرماهایی هستند که هنوز شیره زیادی دارند و تازه‌اند. خاصیت این خرماها شیرینی زیاد آن‌هاست. به همین خاطر نمی‌توان خرماهای تر را برای مدت طولانی در محیط گرم و آزاد قرار داد. خرماهای تر معمولاً در هوای آزاد و به ویژه در دمای بالا به سرعت طی چند روز ترش می‌شوند و خواص خرما از بین می‌رود.
هرچند اگر مایلید ماه‌ها از این خرماها استفاده کنید بهتر است آن‌ها را به صورت خشک در یخچال یا در فریزر نگه دارید.
به صورت کلی توصیه ما این است که اگر می‌خواهید از خرمای تر استفاده کنید آن را برای طولانی مدت نگه ندارید. زیرا به هر حال طعم و مزه شیرین ابتدایی آن بعد از فریز شدن دیگر مثل سابق نخواهد بود. اگر از جنوبی‌ها بپرسید به شما می‌گویند خرمای تری که قرار نیست زود خورده شود را چرا باید خرید؟
بهترین روش نگهداری خرما خشک
بیشتر خرماهای بسته‌بندی که در بازار مشاهده می‌کنید خرماهای خشک هستند. اصولاً خشک کردن خرما به دلیل افزایش طول عمر آن است. خرماهای خشک شده دیرتر خراب می‌شوند و طعم و مزه آن‌ها در طول زمان تغییر چندانی نمی‌کند. برای نگهداری طولانی مدت از خرمای خشک شده حتماً لازم نیست آن را فریز کنید یا در یخچال بگذارید. خرماهای خشک در هوای آزاد هم مدت نسبتاً طولانی دوام می‌آورند.
البته توصیه می‌کنیم که اگر قصد ندارید خرمای خشک را داخل یخچال بگذارید، حداقل در ظروف شیشه‌ای دردار نگهداری کنید تا از گزند حشرات دور بمانند و احتمال‌ترش شدن آن‌ها نیز کاهش یابد.
دمای نگهداری خرما
یکی از مهم‌ترین عواملی که باید برای نگهداری خرما در طولانی مدت مراقب آن باشید، دمای محیط است. بهترین دما برای نگهداری از خرما بین -5 تا +5 درجه سانتی‌گراد است. اگر دمای محیط در این بازه نگه داشته شود حتی می‌توان خرماها را بدون نگرانی از خراب شدن در محیط باز هم نگه داشت!
7 نکته مهم در نگهداری از خرما
- اولین و مهم‌ترین نکته در خصوص نگهداری طولانی دانه‌های خرما این است که هیچ نوع از خرما را برای طولانی مدت نگهداری نکنید. نگهداری طولانی مدت خرما باعث می‌شود تا طعم و خواص اولیه آن از بین برود.
- اگر برای مدت زیاد خرمای تازه را نگه دارید ته ظرف آن ممکن است شیرابه ببندد. شیرابه می‌تواند هم ظاهر و شیرینی خرما را تحت تأثیر قرار داده و آن را ترش کند.
- با قراردادن خرمای خشک در یخچال می‌توانید تا یک سال آن را نگهداری کنید و با قرار دادن خرمای تر در یخچال می‌توانید تا 8 ماه آن را سالم نگه دارید اما چنانچه خرمای تر را خارج از یخچال نگهداری کنید معمولاً ظرف حداکثر یک تا دو هفته خراب می‌شود. هرچند خرمای خشک را خارج از یخچال می‌توان تا 3 ماه نگهداری کرد.
- چنانچه خرما خشک شده باشد با ریختن کمی آب جوش روی آن می‌توانید تا اندازه‌ای حالت تازگی اولیه را به آن بازگردانید.
- خرما خیلی زود به خود بو می‌گیرد به همین خاطر از قرار دادن آن نزدیک مواد بوداری مانند سیر خودداری کنید.
- نگه داشتن طولانی مدت خرما باعث کاهش رطوبت و شکل گیری لکه‌هایی روی دانه‌های خرما می‌شود. لکه‌هایی کاملاً طبیعی که موسوم به کریستاله قندی هستند و بی‌توجهی به آنان می‌تواند موجب ترش شدن خرما شود.
- از زیاد بیرون نگه داشتن خرما خودداری کنید زیرا برخی از باکتری‌ها هستند در دمای محیط به راحتی در شیره خرما رشد می‌کنند.
سخن آخر
خرما یکی از لذیذ‌ترین، مقوی‌ترین و پرخاصیت‌ترین میوه‌هایی است که تا‌کنون بشر طعم آن را چشیده است. برای اینکه بتوانید در مدت‌های طولانی از خرما استفاده نمایید باید بتوانید به خوبی از آن نگهداری کنید. در این مقاله سعی کردیم تا برخی از بهترین شیوه‌های نگهداری خرما را با شما در میان بگذاریم. هر چند شما می توانید از این میوه در ترکیب با دسر های لذیذی همچون رنگینک خرما، خرما توپی و حلوای خرما بهره بگیرید و مدت زمان نگهداری این میوه را افزایش دهید.
